Σε μια εποχή γενικευμένης αβεβαιότητας, η φωνή ανθρώπων με βαθιά στοχαστική προσέγγιση αποκτά ιδιαίτερη βαρύτητα. Ο συγγραφέας και τακτικός αρθρογράφος του «Λακωνικού Τύπου», κ. Παναγιώτης Τζουνάκος, με αφορμή την κυκλοφορία του πέμπτου του βιβλίου με τίτλο «ο αντι-Άνθρωπος, πολιτικός, κοινωνικός, θρησκευτικός», μιλά για τη θεματική του έργου, για τη βαθιά κρίση της δημοκρατίας, για την κοινωνική αποσάθρωση και τον ρόλο της εξουσίας και της θρησκείας στην κατασκευή του «ανθρώπου-υποχείριου».
Με λόγο καυστικό, αιχμηρό αλλά τεκμηριωμένο, ο κ. Τζουνάκος δεν διστάζει να θίξει ζητήματα που συχνά αποσιωπώνται: τον ρόλο των ακροδεξιών σχηματισμών στην πολιτική ζωή, τη σύμπλευση εξουσίας και θρησκείας, την πνευματική εξάρτηση του ατόμου, αλλά και την ευθύνη των ίδιων των πολιτών. Η συζήτηση επεκτείνεται και στην επικείμενη παρουσίαση των βιβλίων του στην Αθήνα, σε μια προσπάθεια σύνδεσης της θεωρητικής σκέψης με τον σύγχρονο προβληματισμό.
Διαβάστε τη συνέντευξη:
Κύριε Τζουνάκο, πρόσφατα κυκλοφόρησε το νέο βιβλίο σας, το πέμπτο κατά σειρά, με τίτλο «ο αντι-Άνθρωπος, πολιτικός, κοινωνικός, θρησκευτικός». Ποιοι λόγοι σας οδήγησαν στη συγγραφή του;
Ξεκινώντας, να ευχαριστήσω τον «Λακωνικό Τύπο», που μου δίνει βήμα αρθρογραφίας πολλά χρόνια.
Είναι η συμπύκνωση χρόνιων περιπλανήσεων στους χώρους των ιδεών, των πεποιθήσεων και των βεβαιοτήτων. Προσεγγίζει τη σκοτεινή, την αθέατη πλευρά του ανθρώπου, χωρίς πολιτικές, κοινωνικές, θρησκευτικές σκοπιμότητες ή μεροληπτικές αναφορές. Αναδεικνύει και στιγματίζει τις αντιλαϊκές πολιτικές, τις αντικοινωνικές επιλογές και συμπεριφορές που αφορούν τη δημοκρατία, τη βία, την καταστολή, το ρουσφέτι, την ιεροσυλία, τους πρόσφυγες, το ρατσισμό κ.λπ., αλλά και τις πράξεις ιερωμένων, που ενισχύουν την αναγκαιότητα του διαχωρισμού της Εκκλησίας από το κράτος. Η χώρα μας κυριαρχείται από ένα κάτω του μετρίου πολιτικό προσωπικό και έτσι το μέλλον της προδιαγράφεται ευάλωτο και αβέβαιο.
Πώς εξελίσσονται τα πολιτικά πράγματα στην Ελλάδα; Κινδυνεύει η δημοκρατία μας;
Σήμερα, αντί η δημοκρατία να διευρύνεται προς την άμεση εφαρμογή της αναπτύσσεται ένα αντιδημοκρατικό πνεύμα, το οποίο συνεχώς αυξάνει και επεκτείνεται. Σ’ αυτό το πλαίσιο πρωτεύοντα ρόλο έχουν οι ακροδεξιοί, που έχουν καταλάβει κυβερνητικά έδρανα και χειρίζονται σοβαρά χαρτοφυλάκια της κυβερνητικής εξουσίας, αλλά και τα ακροδεξιά κόμματα, τα οποία έχοντας ως πρότυπο την ιδεολογία του ναζισμού, τα εγκλήματα κατά της ανθρωπότητας, εκμεταλλεύονται τα αγνά αισθήματα του πατριωτισμού των πολιτών και τη δυσαρέσκεια από τη μη ικανοποίηση διαχρονικά των προβλημάτων τους. Και επειδή όλοι αυτοί προέκυψαν από εκλογές και μάλιστα ψηφίζονται και ξαναψηφίζονται, οι ευθύνες ανήκουν αποκλειστικά στους ψηφοφόρους. Βέβαια, η κατάσταση αυτή πατρονάρεται από τους οικονομικά ισχυρούς, που επιδιώκουν ένα συγκεντρωτικό κράτος, για να προωθούν ευκολότερα τα συμφέροντά τους. Μέχρι και βασιλικά μορφώματα, φαντάσματα του παρελθόντος επανέρχονται στο προσκήνιο από ξεδιάντροπους πολιτικούς και θρησκευτικούς μεταπράτες. Κατά συνέπεια, ο κίνδυνος για τη δημοκρατία, μετά και από την κατάργηση στην πράξη άρθρων του Συντάγματος, είναι υπαρκτός.
Και όταν οι εργαζόμενοι υπερασπίζονται τα δικαιώματα τους επιστρατεύεται η καταστολή;
Ακριβώς. Οι διαμαρτυρίες και οι εντάσεις είναι το αποτέλεσμα των τεράστιων οικονομικών και κοινωνικών ανισοτήτων, που φέρνουν μεγάλο μέρος του πληθυσμού στην ανέχεια, την υπο-ζωή. Η πολιτική υποκρισία, η κοινωνική αναλγησία και η ηθική απαξίωση οδηγούν αρκετούς στον περιθωριακό καταυλισμό και την πεζοδρομιακή εξορία. Και όταν οι διεκδικήσεις γίνονται πιεστικές, τότε, αντί για διαπραγμάτευση τον λόγο παίρνουν οι κρατικές δυνάμεις καταστολής, οι οποίες πολλές φορές ξεπερνούν και τα όρια της βαρβαρότητας. Ο νόμος και η τάξη, όπως γίνονται αντιληπτά από τα μυαλά των νεοφιλελευθέρων πρέπει να εφαρμοστούν με κάθε μέσο, ή μάλλον με ένα μόνο μέσο. «Το κράτος είστε εσείς», είχε πει ως πρωθυπουργός ο Κων/νος Μητσοτάκης απευθυνόμενος στους αστυνομικούς. Ο υιός έχει εκφράσει τη διαφωνία του για τον τρόπο που είχε ειπωθεί και όχι για την ουσία, γι’ αυτό στην πραγματικότητα ακολουθεί την ίδια γραμμή.
Την Τετάρτη στις 18 Ιουνίου και ώρα 19.30΄ θα παρουσιαστεί μαζί με το προηγούμενο βιβλίο σας, που έχει τον τίτλο «ο Άνθρωπος, προσδιορισμός και προορισμός» στο ΕΝΑΛΛΑΚΤΙΚΟ βιβλιοπωλείο (Θεμιστοκλέους 37) στην Αθήνα. Είναι συνέχειά του, συμπλήρωμά του; Πείτε μας ακριβώς.
Το βιβλίο αυτό μαζί με το προηγούμενο συνοψίζουν τα αποτελέσματα μιας εμπεριστατωμένης έρευνας των πηγών και των σκοπιμοτήτων και την ανάδειξη των προβλημάτων της καθημερινότητας που ταλανίζουν τον σύγχρονο άνθρωπο. Είναι μια αντιπαράθεση αλλά και μια γροθιά στο οργανωμένο περιβάλλον των πολλαπλών εξαρτήσεων και μια κραυγή αγωνίας για την απαλλαγή από τους μηχανισμούς που επιβάλουν και συντηρούν τον έλεγχο και τη δουλοπρέπεια, ώστε να πάψει ο άνθρωπος να είναι ποίμνιο των εξουσιαστών και των σκοταδιστών και να κατακτήσει την ελευθερία του. Συνεπώς, και τα δύο μαζί αποτελούν μια σαφή, τεκμηριωμένη και ολοκληρωμένη εικόνα του σημερινού ανθρώπου.
Δηλαδή, ο άνθρωπος είναι σκλάβος, με κατευθυνόμενες τις επιλογές και τις πράξεις του;
Ο άνθρωπος σε παγκόσμιο επίπεδο και στην Ελλάδα, με σημαντικές όμως διαφορές από χώρα σε χώρα -πνευματικό, οικονομικό και κοινωνικό επίπεδο, παράδοση, συνήθειες, κουλτούρα κ.λπ.- κινείται σε ένα προκαθορισμένο πλαίσιο εξάρτησης που έχουν δημιουργήσει οι δύο κύριοι άξονες. Η υλική, μέσω της οικονομικής διαχείρισης και η πνευματική μέσω της θρησκείας. Το εξουσιαστικό σύστημα του ελέγχου και της καθοδήγησης, διαχρονικά αντιλήφθηκε ότι η καθήλωση, η απρόσκοπτη εκμετάλλευση και η υποταγή των εργαζομένων δεν εξασφαλίζεται μόνο μέσα από την οικονομική χειραγώγηση, αλλά χρειάζεται και την πνευματική υποστήριξη και γι’ αυτό αγκάλιασε τη θρησκεία και έτσι, πολιτική εξουσία και θρησκεία πορεύονται σαν δίχρωμα σιαμαία, έχοντας πετύχει την ολοκληρωτική εξάρτηση-υποδούλωση του ατόμου. Η αλληλο-ευλογία και η αλληλο-υποστήριξη, παρότι είναι μια εικόνα επιδερμικής σύζευξης, έχει επικρατήσει απόλυτα. Σημειώνεται ότι ο Ιησούς όχι μόνο δεν συνεργάστηκε με την εξουσία των εκμεταλλευτών-υποκριτών, αλλά αντίθετα την πολέμησε με όλη τη δύναμη της ψυχής του.
Είσαστε δηλαδή άθρησκος, άθεος, αγνωστικιστής ή κάτι άλλο;
Η θρησκεία, η όποια θρησκεία, είναι η άρνηση του ανθρώπου από τον ίδιο τον άνθρωπο. Είναι ένα σύνολο δογματικών κανόνων για την κανονικότητα του ανθρώπου, που παραμένουν αναλλοίωτοι στο διηνεκές και δεν προσαρμόζονται στην κάθε φορά νέα πραγματικότητα. Κάτι που κάνει η επιστήμη με τη συνεχή έρευνα, με την αποκάλυψη νέων στοιχείων για την καλυτέρευση της ζωής των ανθρώπων. Η αθρησκία εμφανίζεται ως πνευματικό αντίβαρο της θρησκείας, οι υποστηρικτές της δεν εντάσσονται σε κανένα θρήσκευμα και οφείλουν την ύπαρξή τους στην άρνηση και όχι στη δική τους αυτόνομη θέση. Το ίδιο συμβαίνει και με την αθεΐα, η οποία αναφέρεται στις μονοθεϊστικές θρησκείες και επιδιώκει να συσπειρώσει τους εκφραστές αυτής της κατηγορίας. Οι άθεοι δεν αποδέχονται την ύπαρξη θεοτήτων. Στηρίζονται όπως και οι άθρησκοι σε άρνηση και όχι σε θέση, γι’ αυτό είναι παραπλανητικοί, υποβολιμαίοι και υποκριτές. Οι θρησκείες, οι αθεΐες, οι αγνωστικισμοί, οι παγανισμοί, οι ανιμισμοί, οι λεγόμενοι μάρτυρες του Ιεχωβά, οι Στοές κ.λπ. δεν έχουν να προσφέρουν τίποτα στον άνθρωπο, όσον αφορά την υπαρξιακή του συγκρότηση και οντότητα, ούτε στην επίλυση των προβλημάτων του. Στην Ελλάδα, αλλά και σε άλλες χώρες, τα στελέχη των θρησκειών δεν στέκονται απέναντι στους φορείς της εξουσίας, γιατί έχουν άμεσα ή έμμεσα την επαγγελματική ιδιότητα, αφού πληρώνονται από το κράτος, από πιστούς και μη, δεν διορίζονται με ΑΣΕΠ, δεν μετατίθενται από την πολιτεία κ.λπ. Οι συχνά επαναλαμβανόμενες εικόνες γραβατοφορεμένων πινάκων με ιερωμένους, το επιβεβαιώνουν. Ο πραγματικός άνθρωπος, ο απεξαρτημένος από όλες αυτές τις ανθρώπινες κατασκευές δεν καταγράφεται ως πολέμιος, αλλά ως α δ ι ά φ ο ρ ο ς.
Τελικά, ποια οφέλη μπορεί να αποκομίσει ο αναγνώστης;
Αρχικά πρέπει να πειστεί για την αντικειμενικότητα των περιεχομένων. Στη συνέχεια να αποβάλει τα εξωτερικά εμφυτεύματα που έχουν συσσωρευτεί στον εγκέφαλό του, που κάποιοι έντεχνα έχουν εγκαταστήσει, να σταθεί κριτικά με αυστηρότητα, αλλά και με επιχειρήματα, χωρίς αφορισμούς και λανθασμένες ιστορικές αναφορές. Τα βιβλία έχουν σκοπό να προβληματίσουν, να συμβάλουν πρώτα στη συνειδητοποίηση των αιτίων και στη συνέχεια στην αλλαγή της νοοτροπίας, της στάσης και της συμπεριφοράς. Θα τον οδηγήσουν στην έρευνα, θα στοχαστεί, θα επικοινωνήσει με τον εαυτό του και θα αναγκαστεί να πάρει θέση. Το ότι θα αποτελέσουν ένα βήμα προς την παραπέρα ελευθέρωσή του, δικαιούμαι να το πιστεύω. Περισσότερα στα βιβλία μου.





