Σε χρηματοδοτικό αδιέξοδο έχουν περιέλθει Οργανώσεις Ελαιουργικών Φορέων (ΟΕΦ) στη Λακωνία, αλλά και σε άλλες περιοχές της Πελοποννήσου και της Κρήτης, εξαιτίας γραφειοκρατικών ανατροπών και αγκυλώσεων στην καταβολή ενισχύσεων. Αιτία φέρονται οι μαζικές απορρίψεις φακέλων για την εκκαθάριση του πρώτου έτους των Προγραμμάτων Εργασίας 2023-2027. Το πρόβλημα ανέκυψε μετά την αιφνίδια τροποποίηση υπουργικής απόφασης, που εισάγει νέα κριτήρια επιλεξιμότητας για τις αιτήσεις εκκαθάρισης, τα οποία δεν υπήρχαν στην αρχική προκήρυξη του 2024. Συγκεκριμένα, όπως υποστηρίζεται, με τη μεταβολή της ΥΑ 1506/206003 στις 20/8/2025, εισάγεται εκ των υστέρων διάταξη σύμφωνα με την οποία οι αιτήσεις εκκαθάρισης απορρίπτονται εάν δεν πληρούν τα αρχικά κριτήρια επιλεξιμότητας, ασχέτως εάν το πρόγραμμα είχε προηγουμένως εγκριθεί επισήμως από τη διοίκηση. Έτσι, ακόμα και προγράμματα για τα οποία έχει ανάψει «πράσινο φως» κινδυνεύουν να απορριφθούν, με αποτέλεσμα οι ΟΕΦ να βρίσκονται σε αδυναμία να εισπράξουν τις ενισχύσεις που δικαιούνται.
Παραγωγοί μία «γροθιά» από Λακωνία, Μεσσηνία, Ηλεία, Ηράκλειο
Αντιμέτωπες με οικονομική στενότητα και αβεβαιότητα, ΟΕΦ από τους νομούς Λακωνίας, Μεσσηνίας, Ηλείας και Ηρακλείου Κρήτης, εκπροσωπώντας 800 και πλέον ελαιοπαραγωγούς με πάνω από 36.000 στρέμματα, κατέθεσαν κοινό υπόμνημα προς την πολιτική ηγεσία του ΥπΑΑΤ και τον ΟΠΕΚΕΠΕ, ζητώντας την άμεση επίλυση του προβλήματος που έχει προκύψει με την εκκαθάριση. Παράλληλα, σύμφωνα με πληροφορίες, υπέβαλαν και εξώδικη διαμαρτυρία προς το ΥπΑΑΤ.
«Να μην επιβληθούν κυρώσεις για σφάλματα που δεν μας αναλογούν και να καταβληθεί άμεσα η ενίσχυση»
Όπως επισημαίνουν στο έγγραφό τους, οι οργανώσεις έχουν ήδη καταβάλει ίδια κεφάλαια για να καλύψουν και να εξοφλήσουν τις δαπάνες του πρώτου έτους, ενώ τα προγράμματα έχουν σαφή αναπτυξιακό και παραγωγικό προσανατολισμό. Όμως, η καθυστέρηση στην εκκαθάριση έχει δημιουργήσει σοβαρή οικονομική αιμορραγία και λειτουργικές δυσχέρειες, απειλώντας τη συνέχιση των επενδύσεων και την οικονομική σταθερότητα των ΟΕΦ.
Στο κοινό υπόμνημα επισημαίνεται ότι «η νέα αυτή ρύθμιση δημιουργεί σοβαρό πρόβλημα δικαιοσύνης, διαφάνειας και λειτουργικότητας», καθώς «οι ΟΕΦ καλούνται να υποστούν κυρώσεις για σφάλματα που δεν τους αναλογούν, αλλά οφείλονται σε λάθη της διοίκησης». Ενώ, όπως τονίζεται, «οι ΟΕΦ ελέγχονται για την ορθή υλοποίηση των προγραμμάτων που η διοίκηση τούς ενέκρινε, τιμωρούνται ταυτόχρονα επειδή υλοποίησαν ένα πρόγραμμα το οποίο εγκρίθηκε με ευθύνη της ίδιας της διοίκησης».
Οι ΟΕΦ αξιώνουν από το ΥπΑΑΤ και τον ΟΠΕΚΕΠΕ την άμεση ολοκλήρωση της εκκαθάρισης και την καταβολή των ενισχύσεων, προκειμένου να διασφαλιστεί η οικονομική σταθερότητα και η απρόσκοπτη συνέχεια των Προγραμμάτων Εργασίας.
Σε αντίθετη περίπτωση, όπως προειδοποιούν, «θα προχωρήσουμε στη λήψη κάθε προβλεπόμενου νομικού μέσου και ενέργειας, προκειμένου να διασφαλιστεί η νομιμότητα της διαδικασίας, η προστασία των δικαιωμάτων και η ακεραιότητα των Οργανώσεών μας».
Από τη Λακωνία, το υπόμνημα υπογράφουν αγροτικοί-ελαιουργικοί συνεταιρισμοί από περιοχές όπως η Απιδέα, ο Βλαχιώτης και το Γεράκι.
Στο πλεύρο των ΟΕΦ και ο Κρητικός
Την ίδια ώρα, ο βουλευτής Λακωνίας, Νεοκλής Κρητικός, έθεσε επίσημα το ζήτημα με ερώτηση προς τον υπουργό Αγροτικής Ανάπτυξης, Κώστα Τσιάρα, τονίζοντας ότι η εξασφάλιση του προγράμματος είναι κρίσιμη για τους 68 ΟΕΦ που επιλέχθηκαν πανελλαδικά, 17 εκ των οποίων προέρχονται από τη Λακωνία. Όπως επισημαίνεται, όλες αυτές οι Οργανώσεις έχουν καταθέσει πλήρεις φακέλους και συμμετέχουν με ίδια κεφάλαια, εκτός από την ενωσιακή και εθνική χρηματοδότηση. Ο κ. Κρητικός υπογράμμισε την ανάγκη άμεσης εκκαθάρισης και καταβολής των ενισχύσεων, ώστε να διασφαλιστεί η συνέχιση των επενδυτικών στόχων και η παραγωγική συνέχεια των ΟΕΦ. Την προηγούμενη εβδομάδα, ο βουλευτής είχε θέσει ξανά το επίμαχο θέμα στη διάρκεια ενημέρωσης της Κοινοβουλευτικής Ομάδας της ΝΔ από την ηγεσία του ΥπΑΑΤ.
Ανασφάλεια (και) στη Λακωνία
Οι θιγόμενοι παραγωγοί της Λακωνίας, όπως είναι εύλογο, ανησυχούν έντονα για τις οικονομικές συνέπειες. Όπως επισημαίνουν, η καθυστέρηση των πληρωμών μπορεί να θέσει σε κίνδυνο όχι μόνο τις επενδύσεις, αλλά και τη φετινή παραγωγή ελαιολάδου, επηρεάζοντας την τοπική οικονομία και τους εργαζομένους στον Πρωτογενή Τομέα.
Οι ΟΕΦ της Λακωνίας και των άλλων περιοχών της χώρας ζητούν άμεση παρέμβαση της πολιτικής ηγεσίας για την επίλυση του προβλήματος, υπογραμμίζοντας ότι η καθυστέρηση δεν αφορά μόνο διοικητικές διαδικασίες, αλλά επηρεάζει καίρια την παραγωγή, την απασχόληση και την τοπική οικονομία.
Η κατάσταση φέρνει στο προσκήνιο ένα ευρύτερο ζήτημα διαχείρισης των ενισχύσεων στον αγροτικό τομέα, θέτοντας ερωτήματα για τη διαφάνεια, τη δικαιοσύνη και την αποτελεσματικότητα της διοίκησης στην Ελλάδα, ιδιαίτερα σε κρίσιμους παραγωγικούς κλάδους όπως η ελαιοκαλλιέργεια και ελαιοπαραγωγή.
